علت جويدن ناخن در كودكان و درمان آن

جویدن ناخن یک اختلال و واکنش روانی است که معمولا در کودکان، در سنین 5-4 سالگی آغاز میشود.علت ناخن جویدن در این سنین اغلب ناشی از هیاجانات و اضطراب ها میباشد.ناخن جویدن همچنین میتواند روشی برای ابراز دلگیری ها و دلخوری ها، دلواپسی ها یا جلب توجه باشد.
گاهی کودکان این عمل را از والدین یاد میگیرند و گاهی هم به علت اضطراب و استرس به ناخن جویدن روی می آورند.
ناخن جویدن میتواند باعث بروز مشکلاتی از قبیل کاهش اعتماد به نفس شود به این صورت که کودکانی که ناخن میجوند اغلب نزد همسالان خود دستانشان را مخفی میکنند و این موضوع باعث خجالت آنها میشود.
در هر حال ناخن جویدن یک اختلال محسوب میشود و از بین بردن آن در دوران کودکی آسانتر میباشد زیرا این مـسـأله ممکن است تا بزرگسالی ادامه داشته باشد و بعد ها به صورت یک عادت در آید.
بهترین شیوه،پیدا کردن منبع استرس در کودک میباشد و با رفع آن مسأله، ناخن جویدن به راحتی میتواند کنار گذاشته شود.

علل ناخن جویدن 

چرا دست کودکی به سمت دهانش بالا می رود؟ گروهی از پزشکان بر این باورند که همیشه علت خاصی برای عادات گوناگون وجود ندارد، بلکه گاهی آنها رفتارهای آموخته شده یی هستند که تنها پیامدهای مثبت و خوشایندی برای کودک (یا نوجوان) داشته اند. برای مثال، می توانید زمانی که دست فرزندتان به سوی دهانش بالا می رود، دقت کنید و محرک هایی را که موجب این عمل در کودک شده است بهتر ارزیابی کنید. شاید او در همان لحظه به کاری که باید انجام دهد و برایش مشکل است، فکر می کند. می توانید خیلی ملایم از او بپرسید آیا می داند دستش را به دهان برده است؟ از جمله دلایل رایجی که موجب ناخن جویدن در کودکان و نوجوانان می شود، آن است که درصدد کاستن از فشارهای عصبی و تنش های روزانه خود هستند. آنها از این طریق سعی می کنند با هیجانات و بحران های عاطفی درونی شان به مقابله برخیزند. از این رو گروهی از روانشناسان بر این باورند که نفس «جویدن ناخن» عادتی زشت و ناپسند نیست، بلکه تنها مفری برای رهایی از تنش و استرس در کودک است. 
همه ما لحظات بحرانی و ناخوشایندی را در زندگی تجربه کرده ایم و شدیداً تحت تاثیر شرایط ناگوار قرار گرفته ایم. برای کاستن از تنش های روزانه به افراد بالغ توصیه می شود از روش های کاهش استرس و اضطراب، آرام سازی عضلانی، پیاده روی، یوگا و حرکات ورزشی آرام استفاده کنند. اما کودکان برای آرام سازی هیجانات تندشان روش های خاص خودشان را دارند. گاهی والدین تصور می کنند یک کودک چرا باید فشار عصبی داشته باشد؟ آیا مگر دوران کودکی دوران فراغت، بازی و بی خیالی نیست؟ اگر کودکی بنا به دلایلی عصبی، تندخو و پریشان شود، این موضوع ناشی از خطا و اشتباه والدین و اطرافیان اوست؟ پاسخ هر دو سوال «منفی» است. دوران کودکی همچون بزرگسالی، توام با استرس ها و فشارهای روانی گوناگونی است. بزرگ شدن کاری بس دشوار و مشکل است. والدین نمی توانند و به عبارتی نباید جلوی تمامی فشارها و نگرانی های زندگی را برای کودک بگیرند. هر کودکی باید سعی کند روشی برای کاستن از بار هیجانات و عواطف تند خود انتخاب کند که هم موجب راحتی و آرامش خیال او شود و هم مورد قبول خانواده، اجتماع و شخصیت خود او باشد. 

در زیر توصیه هایی برای جلوگیری از این عمل آورده شده:

1- کوتاه کردن ناخن ها
ناخن های کوتاه شده لزوم کمتری دارند تا جویده شوند، سعی کنید هر چند روز یک بار ناخن هایش را بگیرید و سوهان بزنید تا حتی نتواند تکه های کوچک ناخن را به دندان بگیرد.

2-منحرف کردن حواس در هنگام جویدن ناخن
سعی کنید حواس کودک را هنگام این عمل پرت کنید، از او کارهایی بخواهید تا مجبور شود از انگشتهایش استفاده کند. مثل : درست کردن کاردستی، کشیدن نقاشی و ....

3- چسب زدن به روی انگشتان
شما میتوانید چسب های زخم رنگی به روی انگشتانش بزنید.
به یاد داشته باشید تهدید تنبیه پاشیدن فلفل و دارو به روی انگشتانش نه تنها تأثیری ندارد بلکه میتواند مشکلات را تشدید کند.
همینطور سعی کنید هرگز بچه ها را نترسانید. به عنوان مثال : اگر ناخت را بخوری درخت ناخن در شکمت رشد میکند .

4-به دنبال علت بگردید
شما بهتر است منتظر پاسخ کودکتان که چرا ناخنش را میجود نباشید و او را به خاطر انجام این عمل سرزنش نکنید. سعی کنید به دنبال علت باشید و توجه کنید که کودکتان در چه مواقعی این عمل را انجام میدهد. مثلا : موقعی که میخواهد در مورد مسأله مهمی با شما صحبت کند یا در هنگام تماشای فیلم های وحشتناک.
جست و جو کنید که چه چیزی باعث شده آرامش و امنیت او به هم بخورد. این تلاش و کاوش شما برای پیدا کردن مشکل کودکتان و حل آن میتواند بزرگترین گام برای از بین بردن اختلال جویدن ناخن باشد.